متن‌باز یا همان open source در مورد برنامه‌هایی به کار می‌رود که کدهایشان را در اختیار توسعه دهنده‌ها می‌گذارند تا آنها بتوانند با ویرایش کد یا اضافه کردن قابلیت‌هایی به پیشرفت و توسعه‌ی برنامه کمک کنند. برنامه‌های متن‌باز تحت مجوزهای مختلفی منتشر می‌شود که هر کدام این دسترسی را به نوعی محدود و برای انتشار کدهای ویرایش شده قوانینی را در نظر می‌گیرند مانند نسخه‌های مختلف مجوز GPL یا آپاچی.
امروزه حتی ماکروسافت هم به سمت متن‌باز کشیده شده و با سرمایه‌گذاری‌هایی که انجام داده سعی دارد از این بازار پر درآمد و آینده‌دار عقب نیفتد. از موفق‌ترین برنامه‌های متن‌باز می‌توان به فایرفاکس، آندورید و … اشاره کرد.
اصولا متن‌باز فلسفه‌ای است که متاسفانه کمتر مورد توجه قرار گرفته و همین توجه کمتر باعث به وجود آمدن تصورات غلطی برای بسیاری از مردم شده در این پست به ده مورد از این تصورات غلط اشاره می‌کنیم.
۱. این فقط برای لینوکسه
وقتی صحبت از متن‌باز می‌شود ذهن‌ها ناخودآگاه به سمت لینوکس می‌چرخد. عموما این طور به نظر می‌رسد که برنامه‌های متن‌باز تنها مختص لینوکس است. در حقیقت پروژه‌های متن‌باز زیادی وجود دارد که روی چندین سیستم‌عامل یا حتی فقط روی ویندوز نصب می‌شوند. سایت برنامه‌های متن‌باز ویندوز منبع خوبی برای دسترسی به این‌گونه برنامه‌هاست. توصیه می‌کنم اگر مثل من دل‌خوشی از لینوکس ندارید یا هنوز لینوکس سخت‌افزارهای شما را پشتیبانی نمی‌کند حداقل برای این چند وقت که موقتا در ویندوز هستید برنامه‌هایتان متن‌باز باشد تا کمتر مجبور به کرک نرم‌افزار‌ها و زیر پنا گذاشتن قانون کپی رایت شوید. البته این لیست بزرگان قدرتمندی همچون آپاچی، MySQL و Drupal را در خود جای نداده.
۲.این همیشه رایگانه
طبق فلسفه متن‌باز کدهای منبع همواره به صورت رایگان در دسترس است. این آماده بودن به این معنی نیست که برنامه‌ها همراه رایگان هستند. شرکت‌های بزرگی وجود دارند که از طریق متن‌باز در حال کسب درآمد هستند که اغلب از مبلغ اضافه‌ای رو به خاطر پشتیبانی و اضافه کردن امکانات ویژه از کاربر می‌گیرند. آنها همچنین یک نسخه‌ی رایگان از برنامه‌ی خود را نیز عرضه می‌کنند. این نسخه‌ها معمولا بسته‌بندی و تنوع ضعیفی نسبت به نسخه‌ی تجاری خود دارند.
۳.پشتیبانی ندارد
اکثر از نرم‌افزارهای متن‌باز چه با هزینه چه رایگان از کاربران خود پشتیبانی می‌کنند که این کار برای شرکت‌های بزرگ به امری حیات تبدیل شده. با این که معمولا یک نرم‌افزار متن‌باز به شخصیت حقوقی وابسته نیست یا به صورت ۲۴ ساعت در هفته پشتیبانی نمی‌شود اما این به این معنی نیست که پشتیبانی ندارد زیرا به لطف انجمن‌ها و miling lists و ارتباط با توسعه دهنده‌های برنامه می‌توانید اطمینان این را داشته باشید که همیشه حمایت می‌شوید.
۴.شما نیاز به دسترسی کامل به کدها دارید
درسته که متن‌باز به معنی دسترسی کامل شما به کدهای برنامه است اما شما در حالت عادی احتیاجی به این دسترسی ندارید. در حقیقت کاربران می‌توانند در تمام زندگی از متن‌باز استفاده کنند بدون اینکه حتی یک بار به کدهای برنامه دست بزنند.
۵.این فقط برای برنامه‌نویس‌ها و افراد حرفه‌ای ساخته شده 
خب کد برنامه‌ها برای کسانی آماده است که می‌خواهند آنها را بخوانند، ویرایش کنند یا دوباره بسازند. افراد عادی می‌توانن فقط از برنامه استفاده کنند.
خیلی‌ها هم فکر می‌کنند برنامه‌های متن‌باز را فقط می‌شود از روی سورس برنامه نصب کرد و نصب آنها یک کار حرفه‌ای است در صورتی که امروزه بیشتر برنامه‌ها نسخه‌ی باینری نرم‌افزار خود را هم در اختیار عموم می‌گذارند.
۶.پیدا کردن برنامه‌ی متن‌باز سخت است
برنامه‌های متن‌باز همه‌جا در دسترس است مثلا در سایت download.com یا روی فروشگاه آندروید یا در مدیرت برنامه‌ی هر توزیعی. اگر شما می‌توانید از موتور جستجوی گوگل استفاده کنید پس حتما آنها را پیدا می‌کنید. حتی ماکروسافت هم یک سایت اختصاصی برای برنامه‌های متن‌باز دارد.
۷. کسی از متن‌باز استفاده نمی‌کند
شما احتمالا همین الان در حال کار کردن با یک برنامه‌ی متن‌باز هستید؛ اگر که از فایرفاکس استفاده می‌کنید! خیلی از مردم بدون اینکه بدانند از متن‌باز استفاده می‌کنند.openOffice , wordpress , notepad++ و نمونه‌های معروف دیگر.
طعم بی‌نظیر آزادی 